De “Wijkbot Kit” (waarbij “wijk” “buurt” betekent in het Nederlands) is een verzameling open-source, goedkope tools en methoden voor het co-creëren van “stadsrobots” die ontworpen, ontwikkeld, eigendom zijn van, onderhouden en bediend kunnen worden door lokale gemeenschappen.
Hoewel zelfrijdende auto’s veel publiciteit krijgen, zijn allerlei andere autonoom werkende voertuigen en objecten al begonnen met verschijnen in onze steden. Over een paar jaar zullen we waarschijnlijk worden omringd door autonome straatvegers, verkopers, adverteerders, bezorgvoertuigen of beveiligingsrobots. Deze soorten apparaten worden ontwikkeld door verschillende grote techbedrijven en start-ups, gedreven door nieuwe zakelijke kansen. Misschien horen we daarom zelden kritische vragen over de impact die dergelijke “city bots” zullen hebben op het dagelijks leven van mensen in steden.
In het project Cities of Things Lab 010 ontwikkelen we manieren om inwoners van verschillende buurten in Rotterdam te betrekken bij het creëren van een alternatieve versie van deze toekomst; een waarin stadsrobots worden ontworpen, ontwikkeld, eigendom zijn van, onderhouden en beheerd worden door de burgers zelf.
De technische modules
Een WijkBot kan in een paar uur worden gebouwd uit een gehackte “hoverboard” en goedkope materialen die overal verkrijgbaar zijn.
De technische kant van de WijkBot Kit is een groeiende verzameling DIY-, open source- en goedkope modules voor het bouwen van een buurtrobot. Het kit is gebaseerd op gehackte tweedehands “hoverboard” elektrisch speelgoed en componenten die overal verkrijgbaar zijn. Het stelt mensen in staat om gezamenlijk volledige, op afstand bestuurbare robotprototypes te bouwen in een paar uur tijd. Een burgerontwerper kan vervolgens het prototype testen als een “wizard-of-Oz”, waarbij hij de bewegingen van de robot bedient, praat via zijn luidsprekers, luistert en kijkt via zijn microfoons en camera’s. De WijkBot Kit is een initiatief in ontwikkeling. Met behulp van studenten van de Rotterdam University of Applied Sciences breiden we het verder uit met modules die een grotere autonomie van de geprototypeerde robots mogelijk maken. Dit omvat bijvoorbeeld modules voor autonome navigatie, ruimtemapping, obstakelvermijding of diensten voor het beheren van meerdere robots die in een buurt opereren. Instructies en documentatie voor het bouwen van uw eigen robot worden openbaar vrijgegeven en kunnen momenteel op verzoek worden verstrekt.
- Het project maakt gebruik van open-source hoverboard firmware ontwikkeld door Emanuel Feru, Lucy Fauth en meerdere andere bijdragers https://github.com/EFeru/hoverboard-firmware-hack-FOC*
De WijkBot Co-Creatie Tools
Naast de technologische kit ontwikkelen we ook tools die de co-creatie en co-onderhoud van stadsrobots door lokale burgergemeenschappen ondersteunen. Dit omvat manieren om buurtproblemen en -kansen te identificeren waarvoor robots nuttig kunnen zijn, buurt co-creatie sessies te organiseren, een businessmodel op te zetten voor een robotinitiatief, robotontwikkeling en -onderhoud te organiseren, evenals omgaan met de betrokken ethische uitdagingen.
Het WijkBot-enabled onderzoek
WijkBot-prototypes stellen ons in staat onderzoek te doen naar de nabije toekomstrisico’s en -kansen van autonome robots, met een expliciete focus op het onderzoek naar de rollen die buurtbots kunnen aannemen in lokale gemeenschappen en manieren waarop ze duurzaam kunnen bijdragen aan hun welzijn. Dit onderzoek is ingebed in de Civic Prototyping lectoraat van het Research Centre Creating010 aan de Rotterdam University of Applied Sciences, en het onderzoeksthema Smart and Social City.
WijkBots tot nu toe
De “Inzamelbot” helpt burgers van de Afrikaanderwijk in Rotterdam onverkochte groenten en fruit van de lokale straatmarktverkopers te verzamelen. Het brengt de restjes vervolgens naar het lokale recyclingcentrum, waar ze door de bewoners worden omgezet in soep en smoothies, verkocht of ingevroren. Het helpt ook ouderen om de boodschappen thuis te brengen, stelt degenen die thuis zijn in staat om de markt op afstand te bezoeken, stimuleert gesprekken en vormt banden tussen mensen die ervoor zorgen, en wordt zo een integraal onderdeel van de lokale gemeenschap.
De WijkBot Mini is een stadsrobot die speciaal is gemaakt voor de tentoonstelling “Collaboration for Impact” tijdens de Dutch Design Week 2022. Het is bedoeld om burgers te helpen bij kleine klusjes in de buurt, zoals het helpen van ouderen om boodschappen thuis te brengen, en roept veel vragen op over de rol, agency en eigendom van dergelijke robots wanneer ze worden beschouwd als medebewoners van een buurt.
De Stadslabbots werden gemaakt als straatentertainmentapparaten tijdens een 1,5 uur durende co-creatieve outdoor workshop tijdens het 10-jarig jubileum van het Stadslab FabLab aan de Rotterdam University of Applied Sciences. Sindsdien is een van hen een permanente Stadslab-bewoner geworden en wordt voortdurend getransformeerd en verrijkt met nieuwe speelse functies door de Stadslab-gemeenschap.
Mobeh was een prototype van een kleine ambulance-robot gebouwd met behulp van de WijkBot Kit en uitgeprobeerd op straat in Rotterdam tijdens een eendaagse hackathon. Het prototype leidde tot een debat over de ongewenste effecten van dergelijke ogenschijnlijk nuttige apparaten; zullen ze leiden tot bemande ambulances die exclusief beschikbaar zijn voor degenen met een dure ziektekostenverzekering.
De Punchbot was een robotische bokszak, ook ontwikkeld tijdens de eendaagse hackathon. Het was bedoeld om straatgeweld te verminderen door een alternatieve manier te bieden voor jongeren om agressie te uiten en op te scheppen tegen hun leeftijdsgenoten. Tijdens de hackathon werd het naar de straten van Rotterdam gebracht en kreeg het lof van niet alleen voorbijgaande jongeren, maar ook van politieagenten in opleiding.
De Protestbot was een onafgewerkt prototype van een hackathon, en materialiseerde het idee dat autonome robots niet politiek neutraal zijn en zelf politieke activisten kunnen worden.
De Oberbot was een testprototype van Technische Informatica-studenten aan de Rotterdam University of Applied Sciences. Het prototype is uitgegroeid tot een werkend, autonoom prototype van een robotrestaurant-waiter.
Missie
We blijven de WijkBot Kit ontwikkelen om nieuwe manieren te vinden voor het creëren van positieve en productieve manieren van leven en samenwerken tussen burgers en stadsrobots. Door ze samen te ontwerpen en te prototypen in lokale gemeenschappen, streven we naar het versterken van lokale burgercompetenties en capaciteiten. We streven naar een toekomst waarin burgers samen met ontwerpers en nieuwe soorten professionals zelf stadsrobot-prototypes zullen ontwerpen en ontwikkelen die overeenkomen met de dagelijkse praktijk en behoeften van Rotterdamse bewoners. In de Afrikaanderwijk bereiden we ons voor op het realiseren van een ‘biotoop van slimme objecten’ die als buren met bewoners werken en leven en die sociale participatie verbeteren en nieuwe ervaringen inspireren.